Podobno zamkniętość (un clos) jest zawsze otwarta. Tak sądził – wątpliwej dziś pamięci – l’abbé Pierre. I miał rację w odniesieniu do zamkniętości będącej sercem narodu francuskiego XII-XIV-wiecznej gotyckiej katedry Notre-Dame w Paryżu. Zdewastowana pożarem, choć szkielet nie został w pełni zniszczony 15 kwietnia 2019 roku, zamknięta ponad pięć lat, katedra odbudowana, zrekonstruowana, rozjaśniona odkryła ponownie swe piękno. Stało się to wysiłkiem całego narodu i donatorów – całego świata. Zebrano setki milionów euro. Symbol Paryża płonął, a płonąc, dał różnie odczytywane znaki. W tej nadzwyczajnie szybkiej odbudowie zasługa niewątpliwa przynależy prezydentowi Macronowi. który – obecny przy pożarze – obiecał jej odbudowę w ciągu pięciu lat, założył się i wygrał. Dziennikarze katoliccy stawiają prezydenta, przeżywającego dziś kryzys polityczny, w jednym szeregu z przywódcami narodu zasłużonymi dla katedry: z królem św. Ludwikiem – krzyżowcem, który kupił drogo w Konstantynopolu koronę cierniową Chrystusa, cudownie uratowaną z pożaru i z Napoleonem, twórcą konkordatu.
Czci się uroczyście otwarcie katedry jako skarbu dziedzictwa narodowego (tak uważa dziś ok. 23% ludności), wykwitu piękna sztuki gotyckiej, z ocalałą też z ognia XIV-wieczną statuą Matki Bożej z Dzieciątkiem. I katedry jako miejsca kultu, jak sądzi dziś tylko ok. 13% ludności, choć doznaje się tu nagłych olśnień i nawróceń (przykład Claudela) czy składa słowa wdzięczności w ważnych chwilach historycznych (przykład de Gaulle’a po rozgromieniu Hitlera). A Wiktor Hugo w swej powieści o katedrze zawarł cale jej bogactwo duchowe i historyczne.
Uroczyste otwarcie katedry – z udziałem licznie przybyłych, często z żonami, przywódców (Trump przyjechał z Muskiem, a pani Biden z córką) – rozłożono na kilka dni. Oficjalne oddanie przez prezydenta odrestaurowanej katedry w ręce arcybiskupa Paryża Laurenta Ulricha miało miejsce w katedrze 1 grudnia 2024 r.
Ale najbardziej uroczyste ceremonie otwarcia miały miejsce 7 grudnia wieczorem w katedrze (pogoda nie pozwoliła korzystać z przestrzeni przykatedralnej) i 8 grudnia rano. Procesjonalne wejście do katedry – najpierw orszaku duchownych z arcybiskupem w centrum, potem zaproszonych gości – poprzedzone zostało trzykrotnym uderzaniem w drzwi laską arcybiskupią. Chóry dzieci i dorosłych śpiewały hymny, litanię, na koniec Magnificat. Biły wszystkie wyjątkowo brzmiące XVIII-wieczne dzwony. Tłumy wiernych niemogących wejść do wnętrza nie opuszczały pomimo deszczu pobliskich przestrzeni. Do katedry wszedł następnie orszak tych, dzięki którym to wielkie dzieło – duchowe, kamienne, drewniane itd. – dokonało się. Zajęli honorowe miejsca.
W katedrze przemawiał prezydent, który powitał przybyłych gości i dziękował im za braterstwo. Wdzięczność szczególną skierował do strażaków ratujących z płomieni katedrę i jej najcenniejsze zabytki z koroną cierniową Chrystusa na czele, do rzemieślników i artystów pracujących przy odnowieniu każdego elementu średniowiecznego zabytku. Przypomniał nazwiska zasłużonych w historii dla katedry wybitnych ludzi, mocno podkreślił wymiar sakralny katedry i jej znaczenie państwowe. Chwilę ciszy przerwały dźwięki skrzypiec i wiolonczeli w wykonaniu najwybitniejszych dzisiaj instrumentalistów – braci Capuçon z Chambéry. Potem zabrzmiały XVIII-wieczne organy, włączał się często potężny chór. Słowo Boże wygłaszał arcybiskup, następnie nuncjusz apostolski odczytał list od nieobecnego papieża, skierowany na tę okazję do Francuzów. Modlono się do Matki Boskiej, głosem i sercem wzmacniając kult maryjny. Chórzyści w partiach solowych zaprezentowali głosy koncertowe. Pokazały się obrazy z tragedii pożaru, wywołujące płacz przy upadku XIX-wiecznej iglicy Violet-le-Duca, a następnie obrazy fragmentów różnych prac przeróżnych profesji, także średniowiecznych.
O ile w sobotę 7 grudnia ceremonie otwarcia miały charakter państwowo—religijny, o tyle w niedzielę 8 grudnia ich wymiar był bardziej sakralny. Ale prezydent z żoną stali razem blisko ołtarza, z książką do nabożeństwa w rękach i śpiewali. Wielu gości politycznych współuczestniczyło obok. Arcybiskup wniósł relikwiarz z relikwiami pięciu nowych świętych, związanych z Paryżem: Katarzyny Labouré, Charlesa de Foucauld, Marii Eugenii Milleret, Magdaleny Zofii Barat, bł. Włodzimierza Ghiki. Podczas mszy św. odprawianej przez arcybiskupa wspólnie z innymi biskupami, m.in. obrządku maronickiego z Libanu, celebrans ułożył relikwiarz na ołtarzu. Następnie namaścił go i poświęcił, kreśląc na nim pięć krzyży i rozprowadzając olej na jego powierzchni. Na wytartym ołtarzu złożono 7 świec. Przed błogosławieństwem abp Ulrich poświęcił tabernakulum w kształcie namiotu. Organy i wyjątkowo brzmiące głosy wykazywały swą aktywność.
Korzystałam:
Program CNEWS, red. A. Pourbaix z 1 grudnia 2024 r. pt. « Réouverture de Notre-Dame : une nouvelle jeunesse ? », cykl En Quête d’Esprit.
Osobiste uczestnictwo w uroczystościach on-line
Wyszukiwarka internetowa Google
