Podczas gdy biskupi w Polsce zastanawiają się, w jaki sposób w ramach synodu ogłoszonego przez papieża przeprowadzić konsultacje z licznym polskim ludem Bożym, cała Ameryka Południowa od kwietnia tego roku trwa w tak zwanym PROCESIE SŁUCHANIA. Po raz pierwszy w historii, za namową papieża Franciszka, obrady CELAM-u (Rady Biskupów Ameryki Łacińskiej) zostały zastąpione synodalnym Zgromadzeniem Kościelnym Ameryki Łacińskiej i Karaibów.
W miejsce tradycyjnego spotkania biskupów z 22 konferencji episkopatów papież wezwał do włączenia się w tę inicjatywę – „bez wykluczenia” – wszystkich katolików: świeckich: mężczyzn, kobiety, zakonników i zakonnice, księży, diakonów, biskupów i kardynałów. Wszyscy są zaproszeni, by mając w perspektywie Kościół Ameryki Łacińskiej i Karaibów 2031-2033, kontemplować aktualne wyzwania rzeczywistości i szukać nowych rozwiązań oraz sposobów na ożywienie zaangażowania duszpasterskiego.
Po kilkumiesięcznej fazie przygotowań rozpoczęto tak zwany PROCES SŁUCHANIA, w którym, jeśli tylko zechcą, mogą aktywnie uczestniczyć wszyscy wierni. Przy każdej Konferencji Episkopatu powstały specjalne komisje, które wraz z zakonami i różnymi organizacjami świeckimi zajmują się promocją tego synodalnego wydarzenia w różnych częściach kontynentu.
Po uprzedniej rejestracji na specjalnie stworzonej do tego platformie internetowej znajdujemy trzy sposoby uczestnictwa w wydarzeniu:
- Uczestnictwo indywidualne lub osobiste – jego głównym celem jest zapewnienie każdej osobie (tak, aby nikt nie czuł się wykluczony) przestrzeni, aby przedstawić swoje konkretne stanowisko dotyczące wybranego zagadnienia.
- Uczestnictwo grupowe lub wspólnotowe. Może się zebrać razem dana wspólnota parafialna albo sąsiedzi czy rodzina w szerszym gronie. Wspólnie mogą pogłębić i przedyskutować proponowane kwestie, a następnie podzielić się swoją refleksją na określony temat.
- Udział w forach z wcześniej zdefiniowanymi tematami. Istnieją fora utworzone przez tzw. Komisję Słuchającą oraz inne, stworzone na prośbę różnych organizacji kościelnych i społecznych. Uczestnicy maja też możliwość założenia własnego forum na interesujący ich temat. Każda grupa sama wybiera moderatora.
Uczestnicy PROCESU SŁUCHANIA określają czas konsultacji jako KAIROS dla Ameryki Łacińskiej i Karaibów. Zgromadzenie Kościelne jest bezprecedensową inicjatywą, wyjątkowym czasem, w którym każdy – w synodalny sposób – może się zaangażować i dać wyraz swojej odpowiedzialności za Kościół poprzez wspólny, zbiorowy dialog i przestrzenie konsultacji.
Nie ma jeszcze podsumowań konsultacji, ale mówi się, że już teraz widać, iż czas konsultacji zaowocuje wieloma konkretnymi propozycjami odnowy, osobistymi nawróceniami i budowaniem mostów z obszarami uznawanymi za peryferyjne.
Mauricio López, świecki Koordynator Komitetu Słuchającego zapewnia, że „to wydarzenie chce być autentycznym wyrazem Obecności, która przyjmuje nadzieje i pragnienia wszystkich ludzi współtworzących Kościół, zwłaszcza w czasach głębokiego kryzysu”. Dodaje również, iż ma być też porą „uważnego słuchania płaczu ubogich i siostry Matki Ziemi podczas pandemii Covid-19 oraz wszystkich innych ujawniających się teraz pandemii nierówności i wykluczenia”.
Ostatnią, kulminacyjną fazą Kościelnego Zgromadzenia będzie tydzień spotkania na żywo w sanktuarium maryjnym w Guadalupe w Meksyku w dniach 21-28 listopada 2021. Dla wszystkich, którzy nie zdołają pewnie stawić się osobiście, będzie istniała oczywiście możliwość wirtualnego uczestnictwa.